Van mannen en tranen die vaker komen

Man wrijft in zijn oog, huilt, een traan over zijn wang.
Foto Tom Pumford

Een man mag niet huilen, zong Jacques Herb. Als dat zo is, ben ik regelmatig in overtreding. Steeds vaker eigenlijk. Wat de vraag oproept: worden mannen emotioneler als ze ouder worden.

Deel dit blog

Je vrienden haten je vanwege een kleine fout, je vrouw verlaat je, je moeder sterft, dan voel je een traan en wil je je even laten gaan. Maar nee, dat is niet de bedoeling, want:

Een man mag niet huilen
ook al heeft hij verdriet.
Een man mag niet huilen
als een ander het ziet.

Dit refereert natuurlijk aan het aloude idee dat huilen typisch iets voor vrouwen is. Mannen zijn stoer, huilen is voor watjes. Evolutionair is de man een jager. Als hij dan oog in oog met het konijn geëmotioneerd raakt, is het lastig de trekker over te halen.

Ik herinner me een persconferentie van Foppe de Haan na een wedstrijd van Heerenveen. Ineens schiet hij vol. Als nuchtere Fries probeert hij zich te ‘vermannen’, pakt zijn glas water en slikt. Met trillende onderkaak neemt hij nog een slok en zegt met een verkrampte lach: ‘Dit is nou typisch een oude man.’
Is dat zo? Raken oude mannen sneller geëmotioneerd? Huilonderzoeker Ad Vingerhoets, emeritus-hoogleraar aan de Universiteit van Tilburg, wijt het aan afnemend testosteron. ‘Dat verlaagt de huildrempel, daardoor huilen oudere mannen gemakkelijker,’ zegt Vingerhoets.

Dan is mijn testosterongehalte ook niet meer wat het geweest is. Natuurlijk, iedereen snapt dat ik een ‘Foppe de Haantje’ krijg als ik iets zeg op de uitvaart van mijn moeder. Of als er iets ernstigs aan de hand is met mijn kind of kleinkind. En geëmotioneerd raken tijdens hartverscheurende muziek vindt ook niemand gek. Maar ik pink ook al snel een traan weg bij een mierzoete film. Of bij dierenleed.
Zo zag ik op een oorlogsfoto een hond tussen de puinhopen van een kapotgeschoten stad. Het beest keek me aan met een blik van ‘wat is hier in godsnaam gebeurd?’ Waar is mijn baas? Waar is mijn mand? Ik denk dan meteen aan Vito, onze wat angstige kooiker, die zich tijdens het geknal rond Oud en Nieuw in paniek onder onze bank wurmt. Een paar dagen lang zie ik dan alleen zijn achterpoten onder de bank vandaan komen. Hoe zou Vito reageren op aanhoudende bombardementen? Mijn hart krimpt ineen.

Loudon Wainwright III schreef een lied over een man die niet kán huilen. Want dat kan ook.

Jacques Herb zong zijn lied – geschreven door Pierre Kartner – over een man die niet mág huilen. Loudon Wainwright III schreef een lied over een man die niet kán huilen. Want dat kan ook. Tranen kunnen bijvoorbeeld ‘op’ zijn. En stress en depressie kunnen een emotionele blokkade veroorzaken. Als emoties steeds onderdrukt worden, is het op den duur bijna niet meer mogelijk ze te uiten. De hoofdpersoon in The man who couldn’t cry – ook gezongen door Johnny Cash –  heeft hier ook last van. Hier een deel in vertaling:

Er was eens een man die niet kon huilen.
Als kind had hij gehuild als alle kinderen,
tot hij een man werd. Toen was het over.

Zijn hond werd overreden, zijn vrouw verliet hem,
hij werd ontslagen, verloor een arm in de oorlog,
werd uitgelachen door een hoer,
maar geen snik, geen traan, geen druppel.

Hij kwam in de gevangenis,
werd geslagen, gepest en afgeluisterd,
maar nooit een traan op zijn gezicht.
Dokters, wetenschappers en theologen
werden erbij gehaald;
hun conclusie: dit is een ongevoelig beest.

Ze plaatsten hem in een inrichting
voor ongevoeligen en gekken.
Daar maakte hij vrienden en…
begon hij te huilen, elke keer als het regende.
Eens regende het veertig dagen en veertig nachten,
en hij huilde en huilde en huilde.
Op de eenenveertigste dag stierf hij.
Oorzaak: uitdroging.

In de hemel vond hij zijn hond,
maar dat niet alleen, hij kreeg ook zijn arm terug,
kanker beroofde de hoer van haar charme,
zijn ex-vrouw stierf aan zwangerschapsstriemen,
zijn ex-werkgever ging failliet,
en de gevangenis waar hij zat,
brandde tot de grond toe af.
De aarde leed aan eeuwigdurende droogte.

Dus mannen, blijf lekker huilen, voed de aarde met je tranen.

Ben Tekstschrijver

Aan de mannelijke lezers: Jim Deddes huilt om de gekste dingen. Kijk maar eens naar deze video. Hoe zit dat met jou? En wat vinden de vrouwelijke lezers van mannen die snel een traantje wegpinken? Reacties weer van harte welkom.

Deel dit blog

Reacties Geef een reactie

  1. Baby’s huilen om hulp. Later huilen we ook als we overvallen worden door emoties. Dat geldt voor alle geslachten. Vaak krijgen we dan ondersteuning, net als toen we in de wieg lagen. Mogelijk dat je naarmate je ouder wordt minder in staat of geneigd bent je emoties te controleren. Wat dat betreft herken ik me wel in de ervaringen die Ben in zijn aansprekende blog beschrijft.

    1. Misschien heb je gelijk: als je ouder wordt kan het je misschien minder schelen wat de omgeving van je opspelende emoties vindt. Aan de andere kant: als ik een ‘Foppe de Haantje’ krijg, heb ik juist het idee dat ik dat niet controleren kan. Het gebeurt gewoon, buiten mijn wilsbeschikking om. Meer dan vroeger.

  2. Wat een heerlijke blog om te lezen Ben, you make my day! Interessant onderwerp voor een vlog ook 😉

    Ook mannen die weleens een traantje weg pinken bij een verhaal uit jouw pen, ik noem geen namen 😉

    Ja wauw wat is dat toch… mannen mogen niet huilen? Wat een onzin! Volgens mij is het alleen maar goed dat ook mannen hun emotie kunnen en mogen tonen. Of is het vanuit de oertijd bepaald, dat zij alleen maar sterk moeten zijn of is dat het beeld wat ze soms zelf hebben? Dat het niet stoer is..?

    Mijn vader kon al huilen bij de deuren die opengingen tijdens een avondje Surprise Show vroeger. Of samen huilen aan het eind van de film over het leven van Freddie Mercury. Ik vind dat juist mooi en stoer die kwetsbare kant, maar dat is mijn bescheiden mening 😉

    1. Mijn vader kon al huilen als de deuren opengingen tijdens een avondje Surprise Show. Haha, dat dus…😉

  3. Een ‘opkomende huil’ weglachen.
    Het is niet goed te praten natuurlijk, maar ik betrap me er vandaag de dag vaker op.

    1. Als je niet wilt wegkijken moet je een opkomende huil soms maar even weglachen. De lach is dan als een vaccin die je weerstand geeft en bescherming biedt tegen alle ellende in de wereld.

  4. Huilen is – net zo goed als lachen – een emotie die door heel veel zaken kan worden opgewekt. Dus als je (om wat voor reden dan ook) vindt dat je niet mag huilen, ben je tegennatuurlijk bezig. Goeie film? Huilen. Dodenherdenking op de Waalsdorpervlakte? Huilen. Een mooi stuk van Schubert of Brahms? Huilen. Iemand heeft het huilen, als tegenpool van het lachen, waarschijnlijk ooit als negatief bestempeld. En daar zeker géén Nobelprijs voor gekregen. En als het in de natuur een beetje eerlijk verdeeld is lachen we net zo vaak als dat we huilen.

  5. 4 mei is al een dag vol confrontaties maar wat mij een traan doet wegpinken zijn de ondersteunende handen en gebaren van de kinderen en kleinkinderen naar hun opa of oma. Zij plaatsen een krans, gaan terug naar hun geliefde oma of opa. Die kleine gebaren: het pakken van zijn of haar hand of leggen de hand op de schouder of rug. Die kleine lieflijke gebaren doen mij ontroeren.

  6. Hahahahaha dat filmpje….
    Om te huilen. 🤣
    Briljant.

    Huil jij maar lekker hoor Ben.
    Ik vind ’t pas krachtig als mensen daar niet om janken.
    Just be YOU.

    En als ik het over mezelf heb….
    Huilen betekent voor mij dat ik geraakt word en dat ik het leven beleef. Niet altijd fijn, maar wel wat het is.
    Dat is fijner dan overleven en stoer doen terwijl het voelt of ik wel kan janken.

  7. Ook dit thema is weer een sublieme vondst van jou, Ben. Je bron van inspiratie is kennelijk onuitputtelijk. Ik (h)erken heel eerlijk, dat de emoties bij het ouder worden toenemen. Niet zozeer de tranen als wel het brok in de keel, bij zowel gelukkige als verdrietige gebeurtenissen. Ik schaam me er zeker niet voor. Dat was zo’n twintig jaar geleden wel anders. Toen had ik een kanjer van een burn-out. Ik barstte bij wijze van spreken al in tranen uit als er naar me gewezen werd. Daar werd ik niet blij van, maar ik heb nooit het gevoel gehad dat mij dat kwalijk genomen werd of dat men dat zielig vond. De reacties waren bijna altijd begripvol en dat is dan weer hartverwarmend. Kwetsbaarheid is geen ondeugd.

  8. Om mee te beginnen mogen mannen huilen waar en wanneer het opkomt, wat mij betreft.
    Sterker nog, ik erger me eerder aan mannen die altijd overal om lachen.
    Zelf huil ik steeds minder naarmate ik ouder wordt, mijn emoties gaan minder met me op de loop denk ik. Soms mis ik wel een goede huilbui, dat lucht zo lekker op.

    1. Marleen hieronder ervaart hetzelfde. Ook zij wordt juist wat minder emotioneel met dat ze ouder wordt. Komt dus vaker voor.

  9. Naar aanleiding van dit blog en de reacties lees ik op psychologiemagazine.nl de volgende quote:

    Daarnaast ontwikkelt ons empathisch vermogen zich gedurende ons hele leven, zelfs tot op hoge leeftijd. Hoe ouder je wordt, hoe beter je inlevingsvermogen is en hoe sneller je dus geraakt kunt zijn door dingen die je ziet gebeuren.

    Dit zou ook een verklaring kunnen zijn voor sneller geëmotioneerd raken op hogere leeftijd. Dit geldt voor mannen én vrouwen.

  10. Mannen met emotie.. jazeker! Wel grappig voor volgend boek.. worden vrouwen die ouder worden minder emotioneel? Dat merk ik zelf..

  11. Ome Evert had altijd een zakdoek bij zich om een traantje weg te vegen. Hij deed dat regelmatig. Het paste totaal niet bij hem want hij was groot, stoer en fors behaard over zijn hele lijf. Dus het eerste is niet met het tweede te rijmen vond men.
    De mensen die dat destijds beweerden, zijn alle overleden. Jankert Ome Evert leeft nog, 92 jaar en eet zelf gekweekte spinazie.
    Een traan lost jouw weerstand en ego op, maar ook vaak die van een ander. Dat maakt de sfeer anders, meer open vind ik.
    Dank je wel voor deze mooie bewustwording weer Ben. Super!
    En wat een mooie reacties.

    1. Dank voor je verhaal over ‘ruwe bolster, blanke pit’ ome Evert. Hij is nog steeds onder ons en 92 jaar nu, zeg je. Mijn vraag is dan wel: komt dat doordat hij zijn emoties toont of door de zelfgekweekte spinazie. 😉

      Goed dat je die mooie reacties noemt. Dat onderschrijf ik volmondig. Heel bijzonder dat zoveel lezers elke keer weer persoonlijk en warm reageren. Ik zou er bijna een traantje van wegpinken. 😉

  12. Ik merk ook dat ik met het klimmen der jaren steeds makkelijker en dus vaker volschiet. Ben altijd al een huilebalk geweest, ook toen mijn testosteron nog volop door mijn lijf gierde. Sommige mensen noemen dat huilen empathie… Ik gewoon: ‘gênant’…
    Durf niet eens meer naar de bioscoop als er een drama draait… De Streets of Philadelphia moet ik nog steeds gaan kijken.
    Maar het dieptepunt was wel de animatiefilm Up! wanneer dat oude mannetje zijn vrouwtje verliest. Schiet er nóg vol van…

    1. In de gemeente Oldambt in de provincie Groningen ligt het gehucht Tranendal. Zullen we daar maar gaan wonen dan?

  13. Geef mij maar mannen met minder testosteron en meer emotie en tranen. Wel vreemd dat die twee zaken elkaar wederzijds kunnen uitsluiten!
    Ik hoor vaak dat -veelal vrouwen – hun tranen onderdrukken uit angst dat ze dan niet meer kunnen stoppen. Kennelijk moeten ze die ’tsunami’ koste wat het kost tegenhouden anders dreigen ze te worden overspoeld door verdriet. Misschien moet je dat inderdaad doseren maar wat een energie moet het kosten dat er allemaal onder te houden.
    Gelukkig zijn er boeken, films en muziek die als tearjerkers fungeren en vergeet het Wilhelmus niet. Mocht weer klinken op 4 en 5 mei!

    1. Misschien zetten we met een tearjerker het verdrietventiel wel even open, zodat we kunnen ontluchten.

  14. Het zijn niet alleen mannen die niet mogen of kunnen huilen. Steve Earle bezingt op het album |Transcendental Blues “The boy who never cried”. Het kan dus al jong beginnen.

    1. Wat leuk dat je Steve Earle erbij pakt. Ik heb Transcedental blues op de plank staan en het nummer The boy who never cried opgezet en de tekst nog eens goed beluisterd.

      Het verhaal van een jongen ergens in een ver land dat nooit huilde. De moeder viel het eerst niet op, want hij was enigst kind. Er kwamen zelfs pelgrims die het wonder wilden aanschouwen.
      Hij werd groter en sterker, met een mooi gezicht dat niet was aangetast door tranen. Moeders waarschuwden hun dochters: kijk uit, hier klopt iets niet.
      De jongen sterft eenzaam. Pas dan rolt een enkele traan over zijn wang.

      Het lijkt me dat deze ‘jongen die nooit huilde’ niet echt een fijn leven heeft gehad.

  15. Ik moet altijd (innerlijk) lachen als ik weer zo’n pseudomacho mannetje, zo’n stoer aapje, tegenkom die heel stoer doet en precies weet wat mannelijkheid is. Ik zeg altijd tegen mijn man, dat is een huiler in bed, wat ik je brom!

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *