Het huwelijk van Piggelmee scheert langs de afgrond. Zijn vrouw ontpopt zich als een rupsje-nooit-genoeg. Gelukkig weet het ‘Toovervischje’ waar het écht om gaat in het leven: Van Nelle koffie. Ik kom dit staaltje vooroorlogse ‘storytelling’ tegen als mijn moeder verhuist naar het verpleeghuis en ik met mijn zussen het ouderlijk huis leegruim.
Ineens komt ‘Van het Toovervischje’ tussen de paperassen tevoorschijn. Het Toovervischje is voor ons het perfecte aas om zoete jeugdherinneringen naar boven te hengelen.
Het dwergenechtpaar Piggelmee woont in een omgekeerde Keulse pot. Het Toovervischje tovert alle luxe bij elkaar die het echtpaar maar wenst. De Keulse pot wordt een huis, maar vrouwtje Piggelmee wil meer, ze wil meubels, nieuwe kleren, een huishoudster en geld. Het Toovervischje zorgt ervoor, opnieuw en opnieuw. Totdat vrouwtje Piggelmee begint te klagen over haar Van Nelle-koffie.
Dan wordt het Toovervischje kwaad, hij trekt alle gunsten weer in. Piggelmee en zijn vrouw wonen opnieuw in de Keulse pot, ze hebben zelfs geen Van Nelle-koffie meer, wat het leven ondraaglijk maakt. Het echtpaar Piggelmee smeekt om Van Nelle-koffie. Het Toovervischje strijkt de hand over het hart. Eind goed, al goed.
‘Thuis gekomen vond het ventje
‘t Leven heerlijk weêr en goed.
… Van “van Nelle’s pakjes koffie”
Kwam de geur hem tegemoet.
Tot het einde hunner dagen
Zat het eenzaam dwergenpaar
Steeds “van Nelle’s” koffie drinkend,
In-gelukkig bij elkaâr.
De dichter ‘herschrijft’ hier een sprookje van de gebroeders Grimm en onderstreept overal de woorden ‘Van Nelle’, zodat geen twijfel kan bestaan welk product hier voor levensvreugde zorgt.
Van Nelle was in mijn jeugdjaren niet het enige bedrijf dat in zijn storytelling zijn merknaam zo onbeschaamd naar voren schoof. Ik herinner me het boekje ’t Avontuur van Piet Pelle op zijn Gazelle. Piet Pelle denderde met zijn splinternieuwe fiets door spijkers, tegen een trein en van een rotswand. Hij reed zelfs dwars door een muur, omdat een koe hem achterna zat. Een koe! Nu zou je op z’n minst een Jihadstrijder met een kalashnikov moeten introduceren om dezelfde dreiging op te roepen. Maar ondanks alle aanslagen op zijn mooie fiets: ‘de Gazelle blijft ongedeerd, zodat Piet vrolijk huiswaarts keert.’
Flipje Tiel is een andere stripheld, waar ik vroeger boekjes en sleuterhangers van had. Flipje groeide uit tot de mascotte van Tiel. De marketingafdeling van jamfabrikant ‘de Betuwe’ had goud in handen, er is zelfs een museum aan deze betoverde framboos gewijd.
Verhalen plakken, beklijven, verbinden, roepen emotie op, maken abstracte bedrijfsstrategie behapbaar en herkenbaar.
Verhalen plakken, beklijven, verbinden, roepen emotie op, maken abstracte bedrijfsstrategie behapbaar en herkenbaar. Dat was zo in de tijd van Piggelmee, Piet Pelle en Flipje Tiel, en dat is nog zo. Storytelling is nog steeds hot op marketingafdelingen. Gespecialiseerde bedrijven staan trappelend klaar om de ‘authentieke corporate story’ uit de vijver van organisaties te vissen. Met de belofte van tevreden klanten.
Maar… ook culthelden Piggelmee, Piet Pelle en Flipje Tiel brengen nu hun dagen door in een museum. Het verhaal staat niet stil, tevreden klanten blijven niet tevreden. Wat dat betreft is het goed nog even te rade te gaan bij het Toovervischje:
Maar helaas, wat is op aarde
Blijvend, ook tevredenheid
Wijkt zoo vaak voor nieuwe wenschen
Wordt verdrongen door den tijd.
Ben Tekstschrijver
Bijna 1000 lezers gingen je voor.
Ben Tekstschrijver blogt ook op Zorgkaart Nederland, Mijnkwaliteitvanleven.nl, Taalvoutjes (Paus op non actief I Pferdreiten), Schrijven Online, D!scura, Nijkerk Nieuws en Aanlegplaats: thuishaven voor blogs vol literair talent en ook op Aanlegplaats: Ben de Graaf, het interview en De vangst van Ben de Graaf.
Ben, wat breng jij mij ineens op een pracht idee; je weet dat ik beslist niet enig kind was in ons grote gezin en binnenkort gaan wij dan ook met z’n allen de 111-jarige geboortedag van Vader gedenken in het kostelijke ‘Teachers-hotel’ van mijn broer in Maestrich!
Ik ga de hele club voorstellen om onze herinneringen aan vroeger ook eens bij elkaar te brengen!
Dat wordt vast weer genieten ‘als van oudes’!
Dank voor je initiatief en ik zie uit naar je volgende blog!
Hartelijke groeten, Piet Hein
Leuk stukje weer Ben,
Ik herinner me dat mijn oma me altijd voorlas uit Piggelmee. Op mijn vraag wat een Keulse pot was, haalde ze er prompt een mooi grijs/blauw exemplaar uit de keuken en draaide deze om op tafel. ‘Dit was zijn huis’, was het simpele antwoord. Ik weet nog goed dat ik me daarna heel lang heb lopen afvragen hoe Piggelmee daar in godsnaam kon wonen: in het donker, zonder ramen, zonder deur…. Maar ach…qua commercie waren deze boekjes natuurlijk de voorlopers van de speldjes, de flippo’s, de voetbalplaatjes, de moestuintjes en wat al niet meer. Alleen hadden ze op al deze ‘lokkertjes’ wel één pré: je kon er tenminste in lezen!!
Ach ja, ik was het bijna vergeten, maar de avonturen van Piggelmee heeft ook mijn moeder herhaaldelijk voorgelezen. Het gekke is dat ik het helemaal niet associeerde met koffie. Voor ons was de moraal: wees tevreden met wat je hebt, dus vooral nooit overvragen. Flipje was wel onlosmakelijk met jam verbonden en dat las ik vooral graag vanwege de tekeningen. Eigenlijk was het een stripverhaal, maar nog niet met spreekballonnen. De tekst stond onder de plaatjes. Zo ook bij ‘In de soete Suikerbol’ van W.G. van de Hulst, wat ik veel spannender vond. Maar mijn favoriet was de strip ‘Tekko Taks’ uit Trouw; de avonturen van een hele slimme teckel. Wie herinnert zich dat nog?
Geweldig Ben!
Nostalgie.
Wie is er nou niet groot geworden met deze verhalen van Piggelmee, Flipje Tiel en Pietje Pelle. Mijn moeder heeft het ons oeverloos voorgelezen.
Het boekje van Piggelmee heb ik zelfs een keer voorgelezen aan kinderen van groep 6. Dat leverde geweldige gespreksstof op.
Je maakt wat los Ben,
Ons gezin woonde naast een fietsenmaker met een mooie fietsenwinkel.
In de etalage stond het verhaal van Pietje Pelle op zijn Gazelle realistisch uitgebeeld, compleet met de onstuimige koe achter hem aan, dwars door de muur. Het hele tafereel vond plaats op een soort rondlopende rail zodat het tafereel zich herhaalde. Het maakte op mij, als klein mannetje, veel indruk.
Ik heb later de fietsenmaker, als puber, veel geholpen met de fietsenreparaties en met de Gazelle’s natuurlijk.
Flipje Tiel kan ik me nog wel herinneren onder de naam Tiels Flipje. Ik had er een sleutelhanger van.
Wij hebben genoten van de boekjes van de petroleumboer en zijn er op die manier ingeluisd. De boekjes hadden de titel “Petroleentje en Pijpje Drop”. Uiteraard een mooi blank meisje en een pikzwart jongetje. Was dat niet even erg als de verhaaltjes van Sjors en Sjimmie?
Ah ja… ik stortte meteen terug in de tijd. Voorgelezen worden door oma of een van de vele tantes die toen nog thuis woonden. Later heb ik de boekjes van Piggelmee opnieuw gekocht voor mijn eigen kinderen. Ook als kind nooit de link gelegd met koffie. Ook Piet Pelle was een held en met mijn eigen Gazelle toerde ik door de omgeving, geinspireerd door Pietje.
Leuk, dit tripje naar vroeger op de vroege ochtend. Dank daarvoor
‘Het toovervischje’ is ook een van mijn eerste voorleesboeken geweest. Magisch. Flipje natuurlijk. Maar ook Joris Driepinter schuurt tegen dat rijtje aan. Iconisch. En hoe slim ook achteraf. Het roept namelijk meer emotie op dan de Flippo’s nu bij mijn kinderen (wel nostalgie). Ook het moestuintje van Albert Heijn zal die impact waarschijnlijk niet hebben.
Het verhalende is minder vluchtig. Net als de oude Verkadeblikken trouwens (die mijn dochter graag op de vensterbank zou willen hebben). Ze zijn tastbaarder dan de snel verdwijnende beelden op TV en online.
Maar misschien zijn games wel de nieuwe verhalen. Het genot dat mijn kinderen ontlenen aan het spelen van oude Nintendospellen als ‘Mario’ komt dicht in de buurt.
Laat ik nou als kind altijd gedacht hebben dat Flipje Tiel uit tomaten bestond!
Je schrijft dat bedrijven nog steeds zoeken naar dat ene pakkende verhaal bij hun product. Jammer dat ze er niet meer zo goed in lijken te slagen als de bedenkers van Flipje Tiel, Piggelmee en Piet Pelle. Piggelmee is trouwens echt knap geschreven, ontdekte ik toen ik daar oud genoeg voor was: het metrum loopt perfect!
Zo zien we eens te meer, dat geschreven herinneringen blijvende emoties teweeg doen brengen. En, emotielijder als ik nu eenmaal ben, dat doet me goed. Aangesterkt in jouw verwoording. Klasse, Ben!