Op de camping hoest iemand onophoudelijk. Zo’n droge prikkelhoest die zichzelf in stand houdt. De volgende ochtend zie ik bij de caravan tegenover ons een klein tentje. De rits is nog dicht. Zou daar een ziek kind in liggen?
Tegen de middag komt er beweging in het tentje. Er kruipt een langbenige meid uit, met een smal gezicht, lang haar, tattoo op haar linkeronderbeen. Ik schat haar op vijftien jaar. Haar hoofd verdwijnt grotendeels in de capuchon van haar hoodie. Ze oogt niet ziek, wel ongeïnteresseerd. Ze straalt maar één ding uit: wat doe ik hier, met mijn ouders en mijn broertje op deze doodsaaie gezinscamping?
Haar duim veegt over het scherm van haar telefoon, tussen haar wijs- en middelvinger houdt ze voortdurend een sigaret. Ze maakt ruzie met haar broertje over de shampoo. Zij wil de fles omdat ze ‘meer haar heeft’, hij krijgt een scheutje in zijn hand, daar moet hij het mee doen. Na het douchen smeert ze zalf op de huidgaatjes bij haar navel, ze plaatst haar piercing. Met een zoemend apparaatje scheert ze minutieus haar onderbenen. Dan ineens is hij daar weer: de hoest. Ze rolt een nieuw shaggie.
Aha, de vermaledijde sigaret. Ik kan nu wel niet-begrijpend mijn hoofd schudden, maar veel recht van spreken heb ik niet. Toen ik een tiener was, rolde ik de ene na de andere halfzware Van Nelle. Er waren toen nog geen rookvrije zones, tabak kostte een fractie van wat het nu kost en op verjaardagen stonden de Caballero’s in glazen te geef. Cafés, restaurants en voetbalkantines zagen blauw van de rook. En bij regen fietste ik tussen de druppels door, want één welgemikte waterdruppel ruïneerde je sigaret.
Er was een heftig moment nodig om me te laten stoppen. Ik was midden twintig en werkte als fysiotherapeut in een ziekenhuis. Mijn schoonvader zou na een leven hard werken net van zijn pensioen gaan genieten toen hij ineens een gezwollen hoofd kreeg. Vocht? Allergie?
In het ziekenhuis werden onderzoeken gedaan. Op een ochtend – Elly was op haar werk – belde ik zijn afdeling en vroeg hoe het met de onderzoeken stond. De verpleegkundige vertelde dat hij nog een bronchoscopie zou krijgen. Een bronchoscopie? Meteen gingen bij mij de alarmbellen af. Als fysiotherapeut wist ik dat het hier niet om een allergieonderzoek ging. De verpleegkundige bevestigde dat: ‘Allergie? Nee, we zijn een longtumor op het spoor.’
Verbluft, geschrokken en verward legde ik de hoorn neer. Ik wist één ding: mijn kinderen mogen nooit in een situatie als deze belanden. Althans, niet door mijn toedoen.
Verbluft, geschrokken en verward legde ik de hoorn neer. Ik wist nu als enige hoe de vork in de steel zat. De hele schoonfamilie dacht nog aan een onschuldige allergie. Elly ook. Straks moest ik haar het slechte nieuws vertellen. In de uren tussen ‘het weten’ en ’het vertellen’ probeerde ik woorden te vinden voor de barre boodschap.
Ik wist één ding: mijn kinderen mogen nooit in een situatie als deze belanden. Althans, niet door mijn toedoen. Ik wilde niet dat ze ooit – net als ik nu – door de kamer zouden ijsberen op zoek naar woorden om te vertellen dat hun vader longkanker had. Ik keek naar mijn pakje shag en gooide ‘m resoluut in de prullenbak. Stop. Basta. Klaar. Nooit meer een sigaret aangeraakt.
’s Middags wandel ik met de hond de camping af. Het meisje met de hoodie fietst me tegemoet. Als ze passeert, zie ik nog net dat ze een mond vol rook uitblaast. De hoestbui die volgt, sterft weg als ze de bocht omgaat. Ik gun haar ook een motivatiemoment als opstap naar een hoestvrij leven. En natuurlijk een leuke vakantie met haar vriendinnen.
Ben Tekstschrijver
Eten, drinken, roken, gokken, snuiven, vapen… Gewenning en verslaving liggen op de loer. Ik had een heftige prikkel nodig om met roken te stoppen. Jij? Reacties weer van harte welkom.
Bijna 1000 lezers gingen je voor.
Ben Tekstschrijver blogt ook op Zorgkaart Nederland, Mijnkwaliteitvanleven.nl, Taalvoutjes (Paus op non actief I Pferdreiten), Schrijven Online, D!scura, Nijkerk Nieuws en Aanlegplaats: thuishaven voor blogs vol literair talent en ook op Aanlegplaats: Ben de Graaf, het interview en De vangst van Ben de Graaf.
Vanaf 1 juli 2008 mag je in concertzalen niet meer roken. Dat was voor mij de doorslaggevende reden met roken te stoppen. Nooit spijt van gekregen.
Omdat je buiten concertzalen zo weinig tijd doorbracht, dat in die korte tijdsspanne roken nauwelijks zin zou hebben? 😉
Ik was 15 jaar. Ik weet nog dat mijn moeder toen tegen me zei: ‘Wordt het niet eens tijd dat je zo af en toe eens een sigaretje opsteekt, jongen?’ De tijdgeest van de jaren vijftig/zestig. Dat ik soms stiekem al rookte, wist ze natuurlijk niet. Vervolgens heb ik gerookt van mijn 15e tot mijn 50e. Af en toe op 1 januari proberen te stoppen, maar dat lukte nooit echt. Tot mijn 50e verjaardag. Ik had een leuk feest georganiseerd, Ierse familie en veel vrienden over, heel gezellig. Toen we die nacht naar huis gingen om thuis het feest nog even voort te zetten met een heuse ‘sing-song’, kocht ik gauw nog even een pakje Camel Filter. 25 stuks wel verstaan. Hoeveel er de volgende ochtend na het wakker worden nog in het pakje zaten, weet ik niet meer, maar ze verdwenen allemaal ongezien in de vuilnisbak. Misschien de beste beslissing die ik ooit heb genomen.
Prachtige column Ben!
Complimenten hoe je met weinig woorden allerlei verbanden legt.
Ik rook niet, nooit gedaan ook, maar ben wel iets te zwaar.
Toen kwam corona en daarna ook de berichten over, met name te zware mensen, die op IC belanden. Dat was voor mij het zetje om toch eens iets aan mijn gewicht te doen. Wonderwel lukte dat ook nog.
Heeft corona je toch nog iets goeds gebracht. 👌
Altijd weer bewondering voor hoe jij de onderwerpen weet op te pakken, Ben. En ook dit keer roept het bij mij onvermijdelijk herinneringen op. Mocht ik deze al eerder verteld hebben, dan gooi je hem er maar uit. Ik houd mijn reacties niet bij, zoals jij al eerder gemerkt hebt.
Pas vanaf mijn 18e mocht ik roken van mijn ouders en dat leverde me 100 gulden op. Voor die tijd had ik uiteraard al wel af en toe stiekem een sigaretje gerookt, maar nu was het hek van de dam en rolde ik het ene na het andere shagje. In mijn geval halfzware Drum. Tien jaar later holde ik eens een lange trap op en het werd zwart voor mijn ogen. Op mijn 28e al zo’n slechte conditie, daar werd ik niet vrolijk van. Dan maar stoppen met roken? Dat zou niet meevallen, want ik was inmiddels behoorlijk verslaafd, maar wilde me uiteraard (letterlijk) niet laten kisten. Ik kocht een nieuw pakje shag en draaide er één sigaret uit, waarvan ik intens genoot. Toen deed ik het pakje met vloeitjes en lucifers in een trommel en sloot die af met leukoplast en schreef daarop: “Wie zichzelf overwint is sterker dan wie een stad inneemt”.
De trommel heeft een paar weken op de salontafel gestaan en daarna heb ik de inhoud weggegooid en nooit meer een sigaret gerookt. Het ging echt niet makkelijk en in het begin heb ik zelfs af en toe gedroomd, dat ik toch stiekem een peuk opstak. Maar ik ben nog altijd dolblij, dat ik toen die beslissing genomen heb. En ik kijk met medelijden naar die mensen, die in de regen voor de deur van het kantoor of in een dug-out bij het ziekenhuis nog gauw even een paar trekjes nemen. Hoe treurig is dat.
Begonnen op mijn 14de met roken. 2 sigaretten per lesuur op de sociale Academie. Gerookt tot mijn 29ste. Toen in 1980 in verwachting van ons tweede kind kreeg ik zware keelontsteking. Er kon geen sigaret meer door. Gestopt en daarna nooit meer een sigaret aangeraakt.
Mijn opa woonde in het huis naast ons en zo gebeurde het dat hij regelmatig met ons meereed in de auto. Met z`n vijfjes in een opeltje. Altijd gezellig maar 1 probleem, opa rookte sigaren. En ja dat ging door in de auto.
Ik was nog een kind en vond het verschrikkelijk stinken.
Toch ben ik opa eeuwig dankbaar.
Ik heb alleen sigaretten gebruikt om vuurwerk aan te steken.
OPA BEDANKT !!!!
Kijk, zo’n opa daar heb je wat aan: zo’n slecht voorbeeld geven dat kleinkinderen afkerig worden en nooit een sigaret of sigaar aanraken.
Als kind veel meegerookt en op tienerleeftijd zelf begonnen. Dus ja, ik herken dat rokende tienermeisje wel. Ik hoefde dan weer niet met mijn ouders op vakantie:-)
Vijftien jaar geleden gestopt uit solidariteit met iemand die van de arts moest stoppen met roken, daarna nooit meer begonnen. Jammer genoeg die persoon wel..
Heel blij dat ik eraf ben, totaal geen behoefte meer aan en vind die vieze rooklucht zelfs smerig nu.
Mooi dat het begon met solidariteit. 👌
Ik voel me niet lekker en ga een poosje naar bed. Zo is het begonnen na een paar uur knapte ik niet op en heeft mijn dochter Meander gebeld. Na goed aandringen heeft de cardioloog gezegd dat ik toch maar snel moest komen. Ik was ontzettend bang maar toch maar gegaan. Voor dat ik het wist sieraden af zo’n ouderwets operatiehemd aan en daar lag ik. Kijk maar mee, zei de arts, we gaan U dotteren. Ja dag ik hield mijn ogen stijf dicht. We hebben 2 stents geplaatst. Ik moest een paar dagen blijven. En heb vanaf die tijd nooit meer gerookt. Mijn dochter heeft me gered .
Dat is ook een heftige aanleiding om te stoppen, en goed dat je het gedaan hebt (al heb ik in het ziekenhuis als fysiotherapeut ook genoeg mensen meegemaakt die na de grootste waarschuwingen – hartinfarcten, dotteren, hartstilstand – het toch niet voor elkaar kregen te stoppen.)
Misschien misten ze een dochter die als reddende engel optrad.
Ook ik heb gerookt, Ben. Begonnen met Belinda menthol. Dat was geen roken vonden mijn vrienden en vriendinnen, die stevig aan de caballero’s zonder filter lurkten. Of Gauloise, nog erger. En ‘over hun longen’, mind you. Belinde menthol was roken voor trutjes. Dus stapte ik snel over naar Pall Mall en Marlborough filter. Ik heb het ruim tien jaar gedaan. Trouwde op mijn 23e en mijn nieuwe echtgenoot Jan, die het roken inmiddels vaarwel had gezegd, was elke keer spuug sjagrijnig als ik er een opstak. Gezellig was dat natuurlijk niet. Uit puur eigen sjagrijn ben ik er maar mee opgehouden. Later was ik hem dankbaar.
Nog later kreeg mijn vader longkanker. Hij heeft altijd ketting gerookt, tot op zijn sterfbed. Mijn zus idem dito. Ongeveer 6 jaar geleden werd het bij haar geconstateerd. Ze woonde in Oostenrijk en toen ik haar daar in het ziekenhuis bezocht wees ze me tijdens een wandeling in de ziekenhuistuin op een houten hok waar de verstokte rokers mochten roken. De meesten al graatmager door de long- of keelkanker, waren ze niettemin verwoed aan het paffen, immers, het deed er nu toch niet meer toe. Een in en in trieste aanblik.
Een goede vriend van ons is de enige die bij ons in huis mag roken. Dat is zo gegroeid en nu hebben we het hart niet meer het te verbieden. Hij is zo verslaafd en zo niét van plan er mee te stoppen dat hij zijn zware shag via via in Duitsland koopt en al anderhalf jaar vooruit kan. We hebben meelij met hem. Het aankaarten hebben we opgegeven. Af en toe wijs ik stilzwijgend naar de gruwelijke plaatjes op zijn pakje maar ik ben van plan daarmee te stoppen. Het is z’n eigen verantwoordelijkheid, toch?
En ja, dan te bedenken hoe ik vroeger -samen met mijn zus- al die glaasjes vulde met verschillende soorten cigaretten. En cigaren niet te vergeten! Konden die stinken!! Onze kamer stond altijd blauw van de rook. Je wist niet beter. Van meeroken werd toen nog niet gerept
Vraag me af wanneer drinken nu echt het nieuwe roken wordt. Zal nog wel even duren vrees ik…
Ik hoor wel vaak noemen dat ‘zitten het nieuwe roken is’.
En wat drinken betreft: er zijn tegenwoordig veel lekkere 0.0-biertjes. Buckler werd vroeger door Youp uit de markt gehoond, maar deze alcoholvrije of alcoholarme biertjes zijn nu echt aan een opmars bezig. Mijn tips: Van de Streek Playground en Jopen IPA. Toch een voordeel dat deze biertjes er nu zijn. Sigaretten zonder schadelijke stoffen, zoals teer en nicotine, ben ik in de schappen nog niet tegengekomen.
Jawel, Ben: chocoladesigaretten. Of mag dat ook niet meer? 😉
Goed idee, en dan de sterke variant: puur.
Al heb ik ook mensen gesproken die zeggen dat ze verslaafd zijn aan chocola. Krijg je dat weer…😉
Sterke column, over een onderwerp dat in mijn familie nauwelijks een rol speelt, gelukkig. (Alleen de jongere broer van mijn vader rookte, sigaren, en hij is dan ook de enige van zijn generatie die er niet meer is.)
Misschien heb ik op de middelbare school een verstandige keuze gemaakt door me een keer aan een Gauloise te vergrijpen. Gatver! Nooit een ander merk geprobeerd, want roken is en blijft goor. Als ik een dampartij speel, ben ik blij dat ik dat in een rookvrije zaal kan doen, al vrijwel mijn hele leven lang (Ik herinner me vaag van de vroege jaren negentig dat er nog wel eens een sigaret werd opgestoken).
Dat was voor mijn vader en opa (beiden ook geen rokers) wel anders…
Toen we nog in Leersum woonden moest pa van ma eerst flink wat kleren uittrekken voordat ‘ie naar binnen mocht. De wasmand stond dan in de gang klaar.
Toen waren damlokalen nog blauwerooklokalen.
Gatver, zeg je.
Dat zal je moeder ook gedacht hebben als ze je vader bij binnenkomst langs de wasmand in de gang stuurde.
Zo moeder, zo zoon.
Ha Ben, mooie blog weer, pracht woordgebruik. Halverwege de maand wil je dat de tijd vliegt. Als je blog er dan eindelijk is, moet je weer nadenken van jou. Geheel vrijwillig natuurlijk, maar zeker wel uitgenodigd. Die uitdaging ga ik nu ook weer aan.
Gelukkig kan ik alleen over mijn afkicken van de rookverslaving praten. Al werkend op de Pathologie had ik het besluit genomen om voor mijn dertigste te stoppen met roken. De verschrikkelijke celbeelden van het kwaadaardige longweefsel en de gevolgen van longkanker waren voor mij de reden.
Nu wil het geval dat ik mijn 27ste verjaardag had GEVIERD. De volgende dag had ik zo’n verschrikkelijke kater, dat ik het roken er aangegeven heb en met gemak. Het alcoholgebruik, wat er ook verband mee had, is daarna vanzelf afgenomen, nog niet helemaal 0.0.
Verslaving en eventueel het stoppen ervan, zal er altijd een onderdeel van het leven blijven. Misschien dat begrip voor de verslaafde de situatie ook anders maakt.
Trouwens Ben, kan je niet halverwege de maand alvast de titel van de komende blog doorgeven (je weet hem dan vast wel), kan ik over de reactie nadenken.
Als je op het laboratorium door de microscoop dagelijks kwaadaardige cellen ziet en ook meteen weet wat dit betekent voor de eigenaar van die cellen – de patiënt – dan kan ik begrijpen dat je besluit voor je dertigste te stoppen met roken. Misschien een beetje te vergelijken met mijn verhaal over mijn schoonvader: jij weet – kijkend door die microscoop – als eerste dat het foute boel is. Die boodschap moet dan nog aan de familie worden verteld. Het enige verschil: jij hoeft dat als laborant niet te doen. Maar toch…
En jouw laatste vraag: ach, een spontane reactie is ook leuk. Wil je over een reactie nadenken? Dat mag natuurlijk ook. Voor deze ene keer licht ik alvast een tip van de sluier op. Stel, je hebt een partner die van totaal andere muziek houdt dan jij. Sterker: je vindt die muziek verschrikkelijk. Hoe regel je dat dan thuis op de bank?
Je kunt alvast gaan nadenken…😊
Mooi Blog Ben
Als je weet zet ik me in voor een Rookvrijestart iedere kind heeft er recht op maar helaas ondanks alles het lukt niet dat kinderen niet beginnen met roken en nu hebben we Vapes !
De tabaksindustrie focust op kwetsbaar jongeren en zorg dat zij verslaafd worden , wist jij dat in een vape is er net zo veel nicotine als 2 pakjes sigaretten en nicotine is net zo verslavend als coke en heroïne. Helaas schrik verhalen werkt niet bij de jeugd. Gaat om imago wij moeten zorgen dat als je rookt of vapen dat je een looser ben
Carole,
De verderfelijke tabaksindustrie stelt alles in het werk om juist jonge mensen – pubers die onzeker zijn en gevoelig voor groepsdruk – een leven lang ‘klant’ te maken. Nu de sigaret wat uit de gratie dreigde te raken, gooiden ze de vapes – met smaakjes – op de markt. Als opstap naar de sigaret. Dat dit je de rest van je leven afhankelijk maakt en je gezondheid ruïneert, zal ze een rotzorg zijn. Voor mij zijn de lui die dit zonder ‘navelknagertje’ op de markt brengen, de grote loosers.
Mooie blog weer Ben. Mijn vader rookte ook flink en wilde niet dat wij dat ook gingen doen. Dus werd ons een gratis rijbewijs in het vooruitzicht gesteld. Maar hij was slim. De regel was dat we voor onze 23ste niet mochten gaan roken, anders zouden we het moeten terugbetalen. Hij dacht waarschijnlijk dat we dan wel wijs en verstandig genoeg zouden zijn … bij drie van de vier broers is dat goed gelukt 🙂
Jij hoort bij die drie?