Geluksmomentjes met het wichtelmannetje

Wichtelmannetje en kuiken in ouderenzorgIneens staan ze daar, drie piepkleine kuikens, op de tafel in de huiskamer van het zorgcentrum. Een briljant idee van de verzorgster. Mijn moeder drukt een van de donzige beestjes zacht tegen haar wang. Ze sluit haar ogen in een moment van gelukzaligheid.

Deel dit blog

Vaak hoor ik mensen zeggen: als ik dement word, mogen ze me een spuitje geven. Is dementie het einde van de wereld? Meneer Alzheimer is een vreselijke man, een nare broer van Magere Hein, toch kan het ook gezellig zijn als meneer Alzheimer op bezoek is.

Maar: als je dementie hebt, moeten de geluksmomentjes je wel worden aangereikt. Met een ‘leeg hoofd’ ben je daar zelf niet meer toe in staat. Een verzorgster moet die kuikens wel op de tafel zetten. Natuurlijk, het moment vervliegt, het kuiken is vergeten als het weer bij Moeder Kip rondscharrelt. Maar het geluksmoment is er. Daar. Op dat moment. Voor mijn moeder én de verzorgster. Een verzorgster vertelde dat ze ’s avonds thuis, bij het beeld van mijn moeder met dat kuiken, nog tranen in haar ogen kreeg.

Het is de kern van goede ouderenzorg: bewoners tussen alle beperkingen door geluksmomentjes bezorgen. Op het zorgerf in Putten weten ze hoe dat moet: een bloemetje kopen op de markt, even bij de beesten kijken, een advocaatje met slagroom.

Mijn dochter Lieke werkt in de gehandicaptenzorg. Daar maakte ze kennis met het wichtelmannetje. Het wichtelmannetje komt uit de Scandinavische folklore; een soort goedaardige huisgeest, een kabouter met een muts en een lange grijze baard die je nauwelijks ziet of hoort. Het wichtelmannetje staat voor naastenliefde, warmte en gezelligheid. In Scandinavische landen trekken ze in onze sinterklaastijd een lootje met daarop de naam van een gezinslid of collega. Voor degene die je getrokken hebt, ga je de komende tijd stiekem ‘wichtelen’. Je bezorgt die persoon geluksmomentjes, bijvoorbeeld door kleine attenties klaar te leggen of ongevraagd een klusje op te knappen. Na twee dagen afwezigheid zag Lieke bijvoorbeeld op het whiteboard op haar afdeling: ‘Hoera! Lieke is vandaag weer van de partij!’ Je wichtelt op de achtergrond. Pas met de kerst vertel je voor wie jij aan het wichtelen was.

Als ik ooit in de huiskamer van een verzorgingshuis wezenloos wacht op het einde van de wereld, hoop ik dat er een mannetje of vrouwtje uit Wichtelenstein rondloopt.

Het zorgt voor blije gezichten en een goed humeur. Vreugdevonkjes. Klein maar fijn. Als ik ooit in de huiskamer van een verzorgingshuis wezenloos wacht op het einde van de wereld, hoop ik dat er een mannetje of vrouwtje uit Wichtelenstein rondloopt die mij zo nu en dan een geluksmomentje aanbiedt. Dat iemand een kuiken voor me op tafel zet.

Ben Tekstschrijver

Als jij het wichtelmannetje in jezelf naar boven haalt, welk voornemen of welke wens heb je dan voor 2018? Ik nodig je uit die hieronder te delen. Dan maken we er samen een ‘warmewensenpagina’ van.

Deel dit blog

Reacties Geef een reactie

  1. Zo mooi. Dit bericht doet me veel. Sinds begin november zit mijn moeder ook op Zorgerf Buiten-Land in Putten. Ik hoop dat ze dit soort geluksmomentjes vaak mag meemaken.

  2. Wat een heerlijk verhaal weer Ben. Ontroerend. En wat een mooie traditie, dat wichtelmannetje! Zo’n 20 jaar geleden hebben we in de Eshof een keer een ‘engelenproject’ gehad: we koppelden in de Adventstijd vrijwillige ‘engelen’ aan ‘begenadigden’ (met een knipoog naar het verhaal in Lukas 1,26-38). En verder ging het net zoals de wichtelmannetjestraditie. Die traditie houd ik in mijn achterhoofd: misschien iets voor de Eshof, voor de Advent van 2018…?

  3. Mooi verhaal weer, Ben en prachtige foto’s. Korte vraag/opmerking: zou ‘wichtelen’ niet gewoon een verplicht vak op school moeten worden? Basis èn voortgezet. Desnoods ook universitair!

    1. Goed plan Ad.
      Bij mijn dochter op het werk hadden ze een ‘wichtelweek’. Een week lang je collega’s kleine geluksmomentjes bezorgen. Ook een goed initiatief, lijkt mij. Nederland Wichtelland.

  4. Hier wordt een mens stil van en tegelijkertijd besef je dat omzien naar elkaar, ‘een niet aan voorbij gaan’ betekent! Je mag niet alleen voor jezelf leven maar doe iets voor die ander. Een prachtige foto van je moeder met veel herkenning….
    Ook graag op deze plaats een warm hart voor al die verzorgende lieve mensen. Zonder jullie kan het niet. Gezegende kerstdagen allemaal en laten wij allemaal maar veel omzien naar al degenen die aandacht en liefde nodig hebben in het nieuwe jaar!!!

  5. Vandaag, 19 december, was de verjaardag van mijn moeder. Laat mij daarom, los van het ontroerend mooie verhaal van de wichtelmannetjes, op mijn eigen manier reageren, Ben.

    Op mijn moeders eerste verjaardag stierf haar moeder in het kraambed van een zusje. Mijn opa Van Geel bleef dus met twee kleine dochtertjes achter en dat was voor een hardwerkende bakker een onmogelijke opgave. De meisjes werden gescheiden bij familie ondergebracht. Na enkele jaren hertrouwde de bakker en de meisjes werden vanuit een liefderijk nest thuisgehaald. Hun gevoelsarme, tweede moeder was het prototype van de foute stiefmoeder. Zij kreeg nog vier kinderen en de eerste leg was duidelijk tweede keus. Mijn moeder was gek op haar vader, maar die had nauwelijks tijd voor zijn gezin. Elke dag om vier uur op om brood te bakken en zijn slaap inhalen op zondagmorgen in de kerk. Hij stierf, compleet versleten, toen zij 17 was. Mijn moeder kreeg zelf 5 jongetjes op rij en wat zij aan liefde en zorg tekort gekomen was, werd aan haar kinderen ruimschoots gecompenseerd. Daarvan hebben mijn broers en ik uitbundig geprofiteerd. Zo heeft dit zielige kerstverhaal toch een happy end. Mijn moeder werd 89 jaar en bleef tot het einde helder van geest. Haar glorietijd was toen haar kindertjes klein waren.’Toen waren ze nog van mij!’

  6. Prachtig verhaal!! En we hopen in 2018 op het Zorgerf nog heel veel mooie geluksmomenten aan je moeder te kunnen geven!!
    Geluk zit in hele kleine dingen, maar vooral in oprechte aandacht voor elkaar!

    Rene van der leest
    Zorgerf Buiten-Verblijf

    1. Beste René,
      Geluksmomenten aanbieden aan de bewoners is jullie specialiteit. Dus dat gaat jullie in 2018 ook lukken, daar heb ik alle vertrouwen in. Jullie bieden ouderenzorg in optima forma. Inderdaad, met oprechte aandacht voor elkaar. Chapeau!

  7. Fijne feestdagen en een goed 2018.
    Laat nooit iets van me horen, maar lees je blogs altijd met veel plezier.
    Dit is dus een klein goedmakertje!

  8. Hé Ben,
    Prachtig ontroerend beschreven. Je beschrijft geen verhaal maar geluksmomenten van je moeder.
    Is geluksmomentje geen prachtig woord? Het klinkt mij veel beter in de oren dan ‘Quality time’, wat door al die zgn BN’ers te pas en te onpas wordt genoemd.
    En ik zou willen dat men destijds in plaats van Halloween het Wichtelmannetje hadden geïntroduceerd.
    Dank Ben en de allerbeste wensen voor jou en allen die je lief zijn.

  9. Nel van Rietschoten

    Wat een prachtig ontroerend verhaal Ben. Mooi als je mensen zo kunt zien genieten.
    Geluksmomentjes doorgeven, prachtig om je te herinneren, te blijven herinneren.

  10. Prachtige blog Ben! Ben zelf getuige geweest van een aantal geluksmomentjes in Putten, wat een geweldige mensen daar: personeel en bewoners/bezoekers!

  11. Beste Ben,

    in mijn krant las ik vanavond dat “appongeluk” het Van Dale woord van het jaar is geworden. Ik vind persoonlijk “wichtelen” mooier. Complimenten voor jouw ontroerende verhaal. Ik wens iedereen een gezond maar vooral ook wichtelend 2018.

  12. Word er weer warm van, van jouw pennenvrucht, Ben!
    Hoe je moeder kijkt…wat is dat toch mooi, die doorgroefde trekken, dooraderde handen, zilverwit haar.
    Een heel leven tekent zich daarin af. En dan zo kunnen opgaan in wat haar wordt gegeven.
    De dame op de achtergrond lijkt minder te genieten van het moment.
    Maar dat is inlegkunde, weer zo’n oordeel.
    Daarom, voor 2018, wens ik jou en de bloglezers onbevangenheid toe, en met verwondering kunnen genieten!

  13. Dankjewel Ben, prachtig geschreven. Geluk zit in hele kleine dingen. Zo leef ik mijn hele leven al. Zo was ik dolgelukkig toen onlangs de eerste sneeuwvlokken uit de lucht vielen. Als een kind zo blij.

  14. Wat een prachtige foto’s, wat een positief stukje.

    Geluksmomentjes zijn cadeautjes. We hebben net aan de ontbijttafel jouw stukje aan onze dochters laten lezen. De foto’s van tante Marrie vonden ze helemaal schattig. En het stukje mooi. Bezorg elkaar meer geluksmomentjes. Maakt het leven fijner. In onze familie is het gehalte ‘lief zijn voor elkaar’ gelukkig best goed, vind ik. Je moeder voorop. Zo zegt zij, als we op bezoek komen, altijd: ‘Bedankt voor je liefde.’

  15. Schitterend verhaal, Ben, het kan allemaal en is niet zo moeilijk te doen, al lijkt het zo vaak ver te zoeken. “Oh, why can’t every day be like Christmas? Why can’t that feeling go on in a sleeve?” hoorde ik als kleine jongen Elvis al zingen. En nog ontroert het tot het bot. Het moet gewoon kunnen…

  16. Briljant wichtelmannetje! Nu weet ik wie mijn wichtelmannetje in de gang is geweest:). Subliem, net als geluksmomenten door alle beperkingen heen bij meneer Alzheimer, de broer van Magere Hein….:)!

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *